با عنوان : تراکم های مختلف کاشت بر میزان عملکرد دانه و علوفه جو تاثیر معنی دار دارد
عنوان کامل پایان نامه کارشناسی ارشد:
تراکم های مختلف کاشت بر میزان عملکرد دانه و علوفه جو تاثیر معنی دار دارد
پایان نامه
بخش هایی از متن پایان نامه :
(ممکن می باشد هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود اما در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل می باشد)
فهرست مطالب:
فصل اول 3
مقدمه 3
1-1 ضرورت و اهمیت موضوع 3
2-1 فرضیه ها 6
3-1 اهداف پژوهشی عبارتند از 6
مروری بر پژوهشها 9
1-2 سطح زیر کشت و میزان تولید جو 9
2-2 اهمیت جو 10
3-2 موارد مصرف جو 11
4-2 بهره گیری از علوفه غلات در تغذیه دام 11
5-2 اهمیت جو علوفهای 13
6-2 ترکیبات شیمیایی دانه جو 14
7 -2 اثر تراکم کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد در کشت دو منظوره 15
8-2 اثر زمان برداشت علوفه بر عملکرد و اجزای عملکرد در کشت دو منظوره 17
9-2 نتیجهگیری کلی 21
مواد و روش‌ها 25
1-3 موقعیت جغرافیایی محل آزمایش 25
2-3 خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک محل آزمایش 25
3-3 خصوصیات هواشناسی محل اجرای آزمایش 26
4-3 خصوصیات طرح آزمایشی 27
5-3 مشخصات رقم مورد بهره گیری 28
6- 3 آماده سازی زمین و اجرای طرح آزمایشی 28
7-3 عملیات کاشت 29
8-3 عملیات داشت 29
9-3 عملیات برداشت 30
10-3 صفات مورد مطالعه 31
11-3 روش تعین وزنتر و خشک علوفه 31
12-3 شاخص سطح برگ 31
13-3 درصد رطوبت 31
14-3 عملکرد و اجزای عملکرد 32
15-3 عملکرد بیولوژیک، عملکرد کاه و شاخص برداشت 32
16-3 ارتفاع بوته 32
17-3 تعداد پنجه در بوته 33
18-3 طول سنبله 33
19-3 تعداد سنبلچه در سنبله 33
20-3 درصد پروتئین 33
21-3 آنالیزآماری 34
نتایج و بحث 37
1-4 ارتفاع بوته 37
1-1-4 تاثیر سطوح تراکم کاشت بر ارتفاع بوته 37
2-1-4 اثر سطوح مختلف زمان برداشت علوفه بر ارتفاع بوته 38
3-1-4 اثر متقابل سطوح تراکم بوته و زمان برداشت علوفه بر ارتفاع بوته 39
2-4 طول سنبله 46
1-2-4 تاثیر سطوح تراکم کاشت بر طول سنبله 46
2-2-4 اثر سطوح مختلف زمان برداشت علوفه بر طول سنبله 46
3-2-4 اثرات متقابل تراکم کاشت و زمان برداشت علوفه بر طول سنبله 47
3-4 تعداد پنجه 48
1-3-4 اثر تراکم کاشت بر تعداد پنجه 48
2-3-4 اثر سطوح زمان برداشت علوفه بر تعداد پنجه 49
4-4 تعداد سنبلچه در سنبله 49
1-4-4 اثر تراکم کاشت بر تعداد سنبلچه در سنبله 49
2-4-4 اثر زمان برداشت علوفه بر تعداد سنبلچه در سنبله 50
5-4 وزن هزار دانه 50
1-5-4 اثر تراکم بوته بر وزن هزاردانه 50
2-5-4 اثر زمان برداشت علوفه بر وزن هزاردانه 51
3-5-4 اثرات متقابل تراکم کاشت و زمان برداشت علوفه بر وزن هزاردانه 52
6-4 تعداد دانه در سنبله 53
1-6-4 اثر تراکم کاشت بر تعداد دانه در سنبله 53
2-6-4 اثر زمان برداشت علوفه بر تعداد دانه در سنبله 54
3-6-4 اثرات متقابل تراکم کاشت و زمان برداشت علوفه بر تعداد دانه در سنبله 55
7-4 تعداد سنبله در مترمربع 56
1-7-4 اثر تراکم کاشت بر تعداد سنبله در مترمربع 56
2-7-4 اثر زمان برداشت علوفه بر تعداد سنبله در مترمربع 57
3-7-4 اثرات متقابل تراکم کاشت و زمان برداشت علوفه بر تعداد سنبله در مترمربع 57
8-4 عملکرد دانه 58
1-8-4 اثر تراکم بوته بر عملکرد دانه 58
2-8-4 اثر زمان برداشت علوفه بر عملکرد دانه 59
3-8-4 اثرات متقابل تراکم کاشت و زمان برداشت علوفه بر عملکرد دانه 60
9-4 عملکرد بیولوژیک 61
1-9-4 اثر تراکم کاشت بر عملکرد بیولوژیک 61
2-9-4 اثر زمان برداشت علوفه بر عملکرد بیولوژیک 62
3-9-4 اثرات متقابل تراکم کاشت و زمان برداشت علوفه بر عملکرد بیولوژیک 63
10-4 عملکرد کاه 64
1-10-4 اثر تراکم کاشت بر عملکرد کاه 64
2-10-4 اثر زمان برداشت علوفه بر عملکرد کاه 65
3-10-4 اثرات متقابل تراکم کاشت و زمان برداشت علوفه بر عملکرد کاه 65
11-4 شاخص برداشت 66
1-11-4 اثر تراکم کاشت بر شاخص برداشت 66
2-11-4 اثر زمان برداشت علوفه بر شاخص برداشت 67
3-11-4 اثرات متقابل تراکم کاشت و زمان برداشت علوفه بر شاخص برداشت 68
12-4 درصد پروتئین 69
1-12-4 اثر تراکم کاشت بر درصد پروتئین 69
2-12-4 اثر زمان برداشت علوفه بر درصد پروتئین 69
3-12-4 اثرات متقابل تراکم کاشت و زمان برداشت علوفه بر درصد پروتئین دانه 70
13-4 عملکرد علوفهتر 71
1-13-4 اثر تراکم کاشت بر عملکرد علوفهتر 71
2-13-4 اثر زمان برداشت علوفه بر عملکرد علوفهتر 72
3-13-4 اثرات متقابل تراکم کاشت و زمان برداشت علوفه بر عملکرد علوفه تر 73
14-4 عملکرد علوفه خشک 74
1-14-4 اثر تراکم کاشت بر عملکرد علوفه خشک 74
2-14-4 اثر زمان برداشت علوفه بر عملکرد علوفه خشک 75
3-14-4 اثرات متقابل تراکم کاشت و زمان برداشت علوفه بر عملکرد علوفه خشک 75
15-4 شاخص سطح برگ 76
1-15-4 اثر تراکم کاشت بر شاخص سطح برگ 76
2-15-4 اثر زمان برداشت علوفه بر شاخص سطح برگ 77
3-15-4 اثرات متقابل تراکم کاشت و زمان برداشت علوفه بر شاخص سطح برگ 78
16-4 مطالعه همبستگی بین صفات اندازه گیری شده در شرایط آزمایشگاه 80
نتیجهگیری کلی 85
پیشنهادات 87
فهرست منابع 89
فصل اول: مقدمه
1-1- ضرورت و اهمیت موضوع
تأثیر گیاهان علوفهای در تعلیف دام و در نتیجه تامین نیاز بشر به فراوردههای دامی از اهمیت غیرقابل انکاری برخوردار می باشد. با این تفاصیل متاسفانه در کشور ما به تولید و مدیریت گیاهان علوفهای در مقایسه با سایر محصولات زراعی کمتر توجه شده می باشد. به این ترتیب از یک سو عدم توجه لازم به افزایش کمی و کیفی علوفه موجب کمبود گوشت و مواد لبنی و کاهش کیفیت آنها و از سوی دیگر چرای بیش از حد دامها و فشار به مراتع منجر به نابودی بخش عظیمی از پوشش گیاهی موجود و در نتیجه فرسایش خاك شده می باشد (راعی و همکاران، 1382).
مراتع ایران در حدود 90 میلیون هکتار برآورد شده که تقریبا 10 میلیون تن علوفه در سال تولید میکنند. این مقدار علوفه تنها تامین کننده نیاز غذایی 16 میلیون واحد دامی بوده می باشد و این در شرایطی می باشد که 56 میلیون واحد دامی به علوفه این مراتع متکی هستند (لک و همکاران، 1388)، پس مراتع کشور با تحمل بیش از 5/3 برابر ظرفیت خود بویژه مراتع میانبند و قشلاقی سیر قهقرایی در پیش گرفته و در نتیجه رو به زوال رفتهمی باشد (ذاکرنژاد، 1388). با وجود تنوع زیاد گیاهان علوفهای و همچنین سهم قابل توجه یونجه، تامین بخشی از نیاز غذایی دامها از راه چرای زراعتهای پاییزه غلات از اهمیت زیادی برخوردار می باشد (علیزاده و همکاران، 1366). تامین علوفه از این راه با در نظر داشتن زمان بهره گیری از آن در کمبود پروتئین مورد نیاز و همچنین حفظ مراتع کشور دارای تأثیر قابل ملاحظهای می باشد. با در نظر داشتن اینکه هر ساله حدود 10 میلیون واحد دامی ثابت و متحرک در طول زمستان در استان خوزستان حضور داشته و به چرا میپردازند. کمبود علوفه در این فصل شدید بوده و کاشت غلات مانند جو به صورت دومنظوره (برداشت علوفه و دانه) میتواند یکی از راههای اساسی تامین علوفه مورد نیاز دامها باشد (لک و همکاران، 1383).
چراي طبيعي گوسفندان، درون مزرعه و يا برداشت علوفه سبز غلات با دست و يا ماشين در بسياري از مناطق دنيا مانند در بسياري از ايالتهای آمريكا، كشورهاي غرب آسيا، استراليا، نيوزلند، انگلستان و در اكثر استانهاي ايران متداول می باشد. علوفه سبز غلات كه به قصيل معروف می باشد، از نظر داشتن مواد خشبي كم، قابليت هضم مناسب، پروتئين خام زياد و بالاخره خوش خوراكي حائز اهميت می باشد (لباسچی، 1371). همچنین، غلات يك ساله به دليل داشتن خصوصياتي از قبيل: سهولت كاشت، ارزاني بذر، داشتن گونههاي مختلف با قابليت تطابق در شرايط مختلف محيطي، امكان كشت آنها در پاييز و چرا يا برداشت علوفه سبز در طول پاييز، اواخر زمستان و اوايل بهار (كه كمبود علوفه مشهود می باشد) گاهي بيشتر از ساير گياهان علوفهاي به مقصود تغذيه دام كشت ميگردند (اندرسون[1]، 1985). به علاوه، با در نظر داشتن ارزش غذایی دانه غلات، مدیریت در زمان مناسب برای برداشت علوفه سبز غلات، به ویژه جو، یکی از عوامل تعیین کننده مقدار عملکرد دانه در کشت دومنظوره می باشد. مطالعه اثر چرا و برداشت علوفه بر عملکرد دانه و دیگر اجزای عملکرد غلات بیانگر این می باشد که میزان عملکرد دانه پس از برداشت علوفه و یا چرانیدن، در حد گستردهای متغیر بوده می باشد. بیشتر پژوهشها نشان میدهد که چنین نتایج گوناگونی ناشی از شرایط آب و هوایی مختلف، رقم، عملیات زراعی و مدیریت برداشت علوفه میباشد (فتحی و همکاران، 1380).
بهره گیری از علوفه سبز غلات به مقصود تغذیهی دامها از قدیم در ایران مرسوم بودهمی باشد. برداشت علوفه سبز غلات پیش از مرحله ساقه رفتن، به گونهاي که عملکرد دانه کاهشی پیدا نکند و یا کاهش حاصله بواسطه ارزش علوفه تولیدي جبران گردد، تحت عنوان کشت دومنظوره شناخته شده می باشد. با در نظر داشتن اینکه این روش باعث حفظ مراتع در زمان بسیار حساس یعنی ابتداي فصل رشد میگردد و جایگزین علوفه مناسبی براي دامهایی می باشد که در جنگلها چرا میکنند، به حفظ جنگلها و مراتع کمک شایانی نموده و کاملا در راستاي اهداف توسعه پایدار منابع طبیعی و کشاورزي می باشد (هاشمی دزفولی و همکاران، 1372).
کریستیانسن[2] و همكاران (1998) گزارش نمودند در صورتی که چرای دام به صورت ملايم، لگدكوبي دام كمتر، اقدام خوابيدگي در گياهان بدون برش يا چرا رخ نداده و شرايط آب و هوايي در هنگام چرا در حد متعادل باشد، چرای گندم زمستانه میتواند مفید باشد.
کشت دو منظوره غلاتی مانند جو، یولاف، چاودار و گندم جهت رفع مشکل کمبود علوفه و کاهش تخریب مراتع بر اثر فشار شدید دام از ارزش بالایی برخوردار می باشد. یکی از اهداف کشت دو منظوره علاوه بر تامین علوفه سبز با کیفیت عالی مورد نیاز دامها، دستیابی به عملکرد مناسب دانه پس از برداشت علوفه یا چرای محصول توسط دام می باشد. درکشت دو منظوره عوامل متعددی بر افزایش و کاهش عملکرد دانه موثر میباشند که از این عوامل میتوان به ارقام، زمان کاشت، خصوصیات گیاهی، تیپ رشد، شدت و زمان برداشت علوفه، حاصلخیزی و رطوبت خاك تصریح نمود (همتزاده و همکاران، 1382). پس رعایت اصول فنی زراعی نظیر تراکم کاشت، تاریخ کاشت، تاریخ برداشت علوفه، طول دوره برداشت، ارتفاع و دفعات برداشت و نیز رقم مناسب براي کاشت از عوامل مهمی می باشد که در کارایی کشت دومنظوره تاثیر بسزایی دارد (دای[3] و همکاران، 1968).
تراکم بهینه عبارت می باشد از تعداد بوته در واحد سطح که بیش از آن در بین گیاهان مجاور تداخل ایجاد میگردد. تراکم از طریق اثر بر اجزا عملکرد، تولید دانه را تحت تاثیر قرار میدهد (قبادی و همکاران، 1377). مانند مهمترین عوامل بهزراعی، به کارگیری تراکم مطلوب با توزیع یکنواخت بوتهها می باشد، به طوری که اگر اثر تمام شرایط لازم مانند رقم مناسب، کود و غیره فراهم گردد اما تراکم و توزیع یکنواخت بوتهها در هر رقم مناسب نباشد، حداکثر محصول در واحد سطح بهدست نخواهد آمد (شاکری و همکاران، 1387). ميزان بذر جهت كاشت جو به رقم، حاصلخيزي خاك، رطوبت قابل دسترس در خاك، روش كشت، شرايط بستر بذر و غیره بستگي دارد (خواجه پور، 1998). تراكمهای مختلف گياهي در واحد سطح از طريق رقابت و سايهاندازي موجب تضعيف و كاهش رشد گياهان رقيب (علف هاي هرز) ميگردند (استرسكف،١٣٧5 ؛ نورمحمدي و همكاران، ۱۳۷۶). در انتخاب تراكم بوته براي يك گياه زراعي بايد از كاربرد ناموثر سطوح پايين تراكم و ايجاد رقابت بيش از حد در سطوح بالاي تراكم خودداري گردد .(راسموسون[4]، 1985) دستيابي به تراكم مطلوب بوته، ضمن حفظ عملكرد در سطح بالا، به عنوان يك روش كنترل زراعي علفهاي هرز، در كاهش مصرف علفكش ميتواند مورد توجه باشد. حداکثر عملکرد در واحد سطح هنگامی حاصل میگردد که رقابت درونبوتهای و بینبوتهای به حداقل رسیده و گیاه بتواند از عوامل رشد، حداکثر بهره گیری را بنماید (خواجهپور، 1383).
با در نظر داشتن نیاز روز افزون کشور به تامین غذا و تولید فرآوردههای دامی بایستی مطالعات بیشتری بر روی گیاهان علوفهای با عملکرد بالا، کیفیت مطلوب و نیاز آبی کم انجام گردد و بهره گیری از آنها در تغذیه دام مورد مطالعه و ارزیابی بیشتر قرار گیرد. تهیه علوفه در استان خوزستان نیز به دلیل کمبود آن و تعداد دام موجود و دیگر مزیتهای نسبی استان در بخش دامپروری از اهمیت قابل توجهی برخوردار می باشد. از این رو، این مطالعه با هدف مطالعه اثر تراکم کاشت و زمان برداشت علوفه بر عملکرد علوفه و دانه در کشت دومنظوره جو انجام شده می باشد.
2-1 فرضیه ها:
1) تراکمهای مختلف کاشت بر میزان عملکرد دانه و علوفه جو تاثیر معنیدار دارد.
2) برداشت علوفه در مراحل متفاوت رشد بر میزان عملکرد دانه و علوفه اثر معنیدار دارد.
3) برداشت علوفه در مراحل متفاوت بر کیفیت علوفه تاثیر معنیدار دارد.
3-1 اهداف پژوهشی عبارتند از:
1) مطالعه اثر برداشت علوفه در دو مرحله از رشد رویشی بر عملکرد دانه و علوفه رقم جو
2) مطالعه کیفیت دانه تحت تاثیر برداشت علوفه در مراحل مختلف رشد و تراکمهای متفاوت
3) مقایسه اثر برداشت علوفه و عدم برداشت علوفه بر عملکرد دانه و علوفه رقم جو نصرت
تعداد صفحه : 106